INNORAIL: Innowacyjny i zestandaryzowany model rozwoju zakupu kolejowego taboru pasażerskiego

Celem głównym projektu było dostarczenie narzędzia ułatwiającego realizację polityki rozwoju obejmującej wzmocnienie spójności społeczno-gospodarczej, regionalnej i przestrzennej kraju, podnoszenie konkurencyjności gospodarki oraz dostępności do rynku pracy i usług publicznych dla obywateli poprzez wsparcie efektywnego funkcjonowania transportu kolejowego dostosowanego do potrzeb różnorodnych użytkowników. Cel ten osiągnięto poprzez opracowanie dokumentu z rekomendacjami w zakresie projektowania taboru pasażerskiego w Polsce przeznaczonego dla producentów taboru i jego elementów oraz wytycznych dla zamawiającego tabor pasażerski.

W wyniku realizacji projektu producenci taboru i jego podzespołów oraz krajowi przewoźnicy kolejowi i organizatorzy transportu publicznego uzyskali kompleksowy zestaw informacji niezbędnych do podejmowania opartych na faktach decyzji planistycznych i inwestycyjnych obejmujący:

1) analizę rynku taboru kolejowego w Europie wraz z trendami rozwojowymi;

2) opis najlepszych praktyk w zakresie zamawiania taboru kolejowego;

3) wskazania dla efektywnej organizacji procesu utrzymania taboru kolejowego;

4) zasady optymalnego doboru taboru kolejowego do warunków eksploatacji;

5) wytyczne dla opracowania strategii taborowych;

6) rekomendacje dla optymalnego w warunkach polskich projektowania taboru;

7) dobre praktyki w zakresie dopuszczenia taboru do eksploatacji.

Zastosowanie wyników projektu wpłynie znacząco na rozwój potencjału krajowego rynku taboru kolejowego oraz na poprawę efektywności w zakresie gospodarki taborem kolejowym przez przewoźników i organizatorów transportu. Opracowane w ramach projektu dokumenty wypełniają lukę na rynku polskim w zakresie kompleksowych uregulowań i wytycznych. Przeprowadzone prace i badania pozwalają na lepsze dostosowanie parametrów i wyposażenia taboru pasażerskiego do oczekiwań podróżnych, co przełoży się na zwiększenie atrakcyjności transportu kolejowego dla indywidualnych użytkowników. Zwiększenie funkcjonalności pojazdów, poprawa komfortu podróży, jak również bezpieczeństwa i niezawodności taboru są w stanie zachęcić mieszkańców obszarów odległych i słabo skomunikowanych do korzystania w większym zakresie z usług publicznych.

Zastosowanie wyników projektów przez producentów taboru i jego elementów oraz podmioty zamawiające tabor pasażerski przyczyni się do zwiększenia efektywności procesu zamawiania, projektowania, budowy i eksploatacji taboru.

Opracowane w trakcie realizacji projektu dokumenty, będą wykorzystywane przy zamawianiu taboru przez organizatorów transportu oraz przewoźników.

Wyniki projektu zostały wdrożone w dokumentach strategicznych, przez odniesienie się w nich do potrzeby stosowania dobrych praktyk zakupowych określonych w dokumentacji wytworzonej w ramach projektu.

Cele szczegółowe:

Zad 1. Celem zadania było uzyskanie informacji o zasadach funkcjonowania tynku taboru kolejowego w Polsce i za granicą.

W ramach zadania uzyskano informacje o zasadach funkcjonowania rynku taboru kolejowego w Polsce i zagranicą. Informacje te były podstawą do dalszych analiz, oceny i rekomendacji dotyczących stosowanych rozwiązań prawno-organizacyjnych, jak również ich wpływu na efektywność ekonomiczną i kształtowanie się przyszłego rynku taborowego.

Zad 2. Celem zadania było zestawienie i kategoryzacja obowiązujących w Polsce oraz UE wymagań w zakresie budowy, eksploatacji i projektowania taboru kolejowego.

W ramach zadania przeanalizowane i zestawione w raporcie końcowym zostały wymagania techniczne, eksploatacyjne i wynikające z warunków ruchu, dotyczące pasażerskich pojazdów trakcyjnych i wagonów.

Zad 3. Celem zdania było pozyskanie informacji, które zostaną wykorzystane w części wdrożeniowej projektu. Dotyczą one rozpoznania obecnego stanu oraz kierunków rozwoju techniki. 

W ramach zadania, w dniach 30-31 stycznia 2020 r. w Warszawie w siedzibie Akademii Leona Koźmińskiego zorganizowane zostały warsztaty strategiczne z europejskimi producentami taboru

Zad 4. Celem zdania było uzyskanie informacji o stosowanych w Polsce i za granicą praktykach w zakresie eksploatacji taboru oraz trendów z tym związanych. W dniu 4 lutego 2020 w Warszawie przeprowadzone zostały warsztaty z przewoźnikami i organizatorami przewozów. W Raporcie z Zadania 4 zebrano dobre praktyki eksploatacji i utrzymania taboru kolejowego oraz wnioski zgłoszone przez uczestników warsztatów.

Zad 5. Celem zdania było opracowanie kierunków i potencjalnych scenariuszy w zakresie rozwoju rynku kolejowego w Polsce i Europie, możliwych do wykorzystania przez krajowych producentów w rozwoju eksportu. Przygotowana została kompleksowa analiza rynku pojazdów kolejowych oraz prognoza jego rozwoju.

Zad 6. Celem zdania było stworzenie efektywnych narzędzi przydatnych przewoźnikom i organizatorom transportu publicznego do opracowania własnych strategii rozwojowych i planów zakupu taboru. Przygotowane rekomendacje wskazują zasady definiowania otoczenia rynkowego i są użyteczne przy podejmowaniu ekonomicznie efektywnych inwestycji w tabor kolejowy. W wyniku prac powstały rekomendacje dla przygotowywania strategii taborowych dla przewozów aglomeracyjnych, regionalnych i międzywojewódzkich.

Zad 7. Celem zdania było opracowanie dokumentu, który umożliwi lepsze spełnianie oczekiwań społecznych w zakresie standardu podróży, a tym samym przyczyni się do wzrostu mobilności. Raport z Zadania 7 stanowi treść podręcznika dla projektantów i producentów taboru kolejowego, w którym zebrano wymagania prawne, techniczne, eksploatacyjne oraz przedstawiono rekomendowane i innowacyjne rozwiązania techniczne w budowie taboru.

Zad 8. Celem zdania było przygotowanie treści podręcznika dla potrzeb przewoźników i organizatorów transportu, w którym zostały zawarte niezbędne informacje dla przeprowadzenia procesu przygotowania projektów na zakup taboru oraz ich wdrożenia. W wyniku prac powstał podręcznik w którym przedstawione zostały ramy prawne i wymagania techniczne projektowania i zakupu taboru kolejowego. Omówiono zakres typowego studium wykonalności na zakup i modernizację taboru, dobre praktyki prowadzenia procesu zamówienia na tabor na podstawie których sformułowane zostały wytyczne dla organizacji procesu udzielenia zamówienia. Omówiona została metodyka oceny efektywności ekonomicznej zakupu i modernizacji taboru w oparciu o LCC. Przedstawiono wytyczne dla organizacji procesu utrzymania taboru w oparciu o LCC.

Efektem projektu są przygotowane przez zespoły konsorcjantów raporty zawierające Wytyczne w zakresie projektowania taboru pasażerskiego w Polsce oraz Wytyczne dla zamawiającego tabor pasażerski.

Obydwa raporty dostępne są na stronie lidera projektu – Ministerstwa Infrastruktury

Wyniki projektu Innorail zostały również zaprezentowane w trakcie specjalnego wydarzenia, które odbyło się w sierpniu 2020 r. Na stronie lidera projektu, można zapoznać się z materiałami z webinarium, prezentacjami.

Materiały udostępniono na stronie Ministerstwa Infrastruktury

Badania i działania realizowane przez zespół Akademii były przedmiotem zainteresowania mediów. Kampanię, realizowaną przez wyspecjalizowaną agencję public relations, przeprowadzono we wrześniu 2020 r.

Raport z kampanii