Projekt wykładowcy ALK prof. Dariusza Jemielniaka pt. "Nonsens i propaganda online: społeczności i boty propagujące dezinformację w internecie" uzyskał w konkursie MAESTRO pierwszą lokatę i został dofinansowany kwotą 3 807 633 zł.
Projekt zajmuje się zagadnieniem na styku trzech dużych zmian społecznych:
- zwiększonej nieufności wobec wiedzy instytucjonalnej i antyintelektualnych i antyestablishmentowych nastrojów społecznych,
- narastającej tendencji społeczności internetowych do samoorganizacji wokół określonych idei, a także nowych form kooperacji online (produkcja partnerska, otwarta współpraca), w połączeniu z demokratyzacją tworzenia i rozpowszechniania wiedzy, które skutkują dezinformacją,
- rosnącej roli automatycznej propagandy i narzędzi dezinformacyjnych (sieci botów, opłacanych potajemnych influencerów, sieci samonapędzających się profesjonalnych ideologów).
Te wyzwania znajdują wyraz w wyłaniającym się systemie socjotechnicznym propagowania idei, opierającym się na połączeniu spontanicznych grup internetowych, kwestionujących zastany system wiedzy, a także sieci botów, stworzonych w celu wpływania na opinię publiczną i wywoływania określonych efektów politycznych poprzez dezinformację, jak i opłacanych zawodowców działających z tym samym skutkiem.
Celem projektu jest analiza sieci, struktury i kultury organizacyjnej wybranych internetowych społeczności dezinformacyjnych (w szczególności, ich języka, struktury społecznej, przywództwa, kwestii demograficznych, systemów reputacji, wewnętrznej logiki i wierzeń, narracji i mitów) w studium łączącym informatykę, zarządzanie, socjologię i etnografię.
Projekt będzie opierał się na nowatorskiej metodyce Thick Big Data, łączącej podejścia Big Data (TribeFinding, SNA, Machine Learning, Sentiment Analysis) z podejściami jakościowymi (etnografia cyfrowa, analiza narracyjna). Jednym z widocznych efektów ubocznych projektu będzie stworzenie narzędzi badawczych dla polskiej społeczności naukowej, jak i międzynarodowego wykrywacza botów. Poprzez realizację wysoko międzydyscyplinarnego przedsięwzięcia, z użyciem szerokiej gamy metod badawczych, projekt zwiększy naszą wiedzę o ludzkiej i algorytmicznej internetowej dezinformacji (odkrycia naukowe). Zapewni również praktyczne i sprawdzone w realnych warunkach narzędzia wykrywania sieci manipulatorów (wynajętych zawodowców i botów), jak również wspomniane wcześniej narzędzia do analizy sentymentu i wykrywania plemion zlokalizowane dla języka polskiego, co przyniesie istotne korzyści społeczne i dla świata nauki.
Projekt będzie rozwijał istniejącą wiedzę o grupach otwartej współpracy, a także umożliwi obserwację jakie typowe dla nich procesy kulturowe i organizacyjne zachodzą w społecznościach dezinformacyjnych, w szczególności koncentrujących się na medycynie, kontrowersyjnych kwestiach społecznych i polityce.
Wyniki konkursu dostępne są tutaj.
