Model otwartych licencji a reorganizacja przemysłu kreatywnego
Model otwartych licencji a reorganizacja przemysłu kreatywnego
Cel projektu Wnioskowany projekt analizuje przemiany w przemyśle kreatywnym wywołane szeroką popularnością modelu otwartych licencji ochrony praw autorskich. Proponowane badanie koncentruje się na licencjach Creative Commons, spopularyzowanych wśród twórców, wydawców i instytucje publiczne. Licencje te pozwalają na upowszechnianie dostępu dóbr kulturowych takich jak muzyka, obraz i materiał video poprzez sprecyzowanie zasad ich wykorzystania. Licencje te stanowią alternatywę dla klasycznej ochrony prawa autorskiego a ich szeroka popularność – wg. szacunków z 2015 roku ponad 1.1 miliarda dzieł i blisko 136 miliardów ściągnięć plików – pokazują ich istotną rolę we współczesnym funkcjonowaniu kultury. Dotychczasowe badania naukowe koncentrowały się na głównie na roli otwartych licencji jako przeciwwagi dla dominujących na rynku korporacji i dużych wytwórni muzycznych. Do tej pory istnieją wyłącznie fragmentaryczne analizy roli modelu otwartych licencji w procesie przemian organizacji produkcji kreatywnej. Głównym celem wnioskowanego projektu jest zaproponowanie perspektywy teoretycznej pozwalającej na zrozumienie zmiany w procesie produkcji kulturowej, którą sprowokował model otwartych licencji. Tezą projektu jest stwierdzenie, że model otwartych licencji spełnia dwojaką funkcję: stanowi formę oporu i alternatywy względem istniejących instytucji i regulacji w prawie autorskim, i zarazem umożliwia wyłanianie się nowych modeli kolaboratywnej organizacji w przemyśle kreatywnym. O ile literatura przedmiotu dość szeroko omawia pierwszy argument, interpretując model otwartych licencji jako sprzeciw przeciwko utowarowieniu sztuki i traktując go wręcz jako ruch polityczny, o tyle nakreślenie funkcji otwartych licencji w procesie pracy i tworzenia jest znikome. Projekt za cel stawia sobie zbadanie funkcji licencji Creative Commons w trzech aspektach organizacji procesu produkcji, które zostały zidentyfikowane podczas badań pilotażowych: (1) zmianach w działaniach twórców, będącymi podmiotami praw autorskich (2) zmianach sposobach użytkowania i tworzenia dzieł (obiektów); (3) roli praw do użytkowania (informacji źródłowej, wzorców współpracy i urynkowienia).
Wpływ rezultatów Opisanie i zbadanie tych przemian pozwoli na zidentyfikowanie kluczowych mechanizmów reorganizacji przemysłu kreatywnego. Założeniem teoretycznym jest to, że licencje stanowią podwaliny dla nowego typu „usieciowionej produkcji kulturowej”, który ten projekt konceptualizuje.
Kierownika Zakładu Współczesnych Problemów Zarządzania i Pracy w Katedrze Zarządzania ALK. Laureat stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla młodych wybitnych naukowców. Obecnie prowadzi grant NCN OPUS 18, w którym analizie poddane są modele miejsc pracy zarządzanych algorytmicznie w różnych branżach.
Jego poprzednie doświadczenia badawcze obejmują badania modeli licencji w branży kreatywnej, badania mobilności globalnych łańcuchów wartości firm technologicznych (m.in. badanie fabryki, która przeniosła się z Niemiec do Rumunii, a później do Chin, finansowane z the Ryoichi Sasakawa Young Leaders Fellowship Fund); pracę jako badacz (Research Fellow) w brytyjskich uczelniach (University of Oxford, University of Surrey) oraz pracę jako wykonawca w grancie Horyzont 2020 (Music Technology Group, Universitat Pompeu Fabra, Barcelona).